Ngày mùa, thương lái thuê xe tải về thu mua chở đi tiêu thụ khắp trong Nam, ngoài Bắc. Tự hào là thế, nhưng với lối canh tác xưa nay, người trồng dưa nơi đây vẫn chưa có được niềm vui trọn vẹn.
Anh Nguyễn Văn Tùng là một trong những nông dân "có tay” trồng dưa hấu ở ấp 5B, xã Phú Cường, huyện Cai Lậy, tỉnh Tiền Giang tâm sự: "Do nhà chỉ có vỏn vẹn 3,5 công đất, khi thì trồng lúa, xong lúa lại trồng dưa. Những lúc dưa hấu được giá, tôi phải đi thuê đất nơi khác để trồng với chi phí 2,5 triệu đ/công. Trồng được vụ đầu, tới vụ thứ hai thì phải xử lý đất thật kỹ nhưng cũng không khử được hoàn toàn nấm bệnh chết dây, xì mủ nhiễm trong đất từ vụ trước tồn lưu lại”. Anh Tùng ao ước "giá mà mình có nhiều đất hơn để trồng dưa, không phải đi thuê, tiện chăm sóc và xử lý vì đất mình mình biết”.
Giải pháp mới… vượt trội
Xong vụ lúa xuân hè, được cán bộ kỹ thuật của Cty Syngenta VN tư vấn hỗ trợ, anh Tùng mạnh dạn đầu tư 1 công đất làm mô hình trồng giống dưa hấu Mặt Trời Đỏ bằng phương pháp leo giàn.
Anh Tùng cho biết, anh chọn dưa hấu không hạt Mặt Trời Đỏ do chúng sinh trưởng khỏe, dễ trồng, dễ đậu trái. Trọng lượng trái trung bình 4 kg, có trái phát triển tốt đạt tới 6 - 7 kg. Loại dưa này thị trường tiêu thụ mạnh do thịt chắc, màu sắc đỏ đẹp, ăn ngọt, vỏ dai, khả năng bảo quản lâu phù hợp với vận chuyển đi xa. Hơn nữa vì dưa không có hạt nên rất an toàn cho trẻ nhỏ, thuận lợi cho người dùng, thương lái rất chuộng mua nên bán rất được giá.
Mô hình dưa leo giàn sử dụng giàn chữ A có độ cứng cao và trải lưới mắt cáo chắc để đỡ sức nặng khi dưa mang trái. Thiết kế giàn lưới hứng trái kiểu này rất tiện lợi cho quá trình chăm sóc, theo dõi, thu hoạch và có thể làm được nhiều vụ liên tiếp.
So sánh dưa leo giàn với dưa bò đất, anh Tùng nhận xét: "Với mô hình giàn đang làm, mật số cây tăng 2,8 lần so với cây bò trên đất. Các khoản chi phí khác như làm đất, lên líp, bạt phủ, bón phân, công chăm sóc như nhau nhưng dưa leo giàn không phải đào đường mương chen và ưu điểm nhất là tiết kiệm được đất để trồng những cây trồng có giá trị kinh tế khác”.
Một điểm nữa anh Tùng cũng như nhiều người dân đến thăm ruộng dưa rất ưng ý là "dưa hấu leo giàn sâu bệnh hại ít hơn nhiều so với dưa bò đất, bộ lá xanh tốt hơn, giàn lá chân xanh và khỏe tới khi gần thu hoạch”, làm cho người trồng dưa bớt lo, giảm nhiều chi phí sâu bệnh.
Theo ông Hồ Minh Tâm, cán bộ kỹ thuật Cty Syngenta VN phụ trách khu vực Tiền Giang, cây dưa hấu thuộc họ bầu bí, có khả năng leo bám tốt nên việc áp dụng leo giàn là hoàn toàn phù hợp. Quan trọng là chọn hướng giàn để cây dưa nhận được ánh nắng nhiều nhất, tăng hiệu suất quang hợp.
Bên cạnh đó, khi leo giàn, bộ lá và trái dưa không chạm đất; lúc gặp mưa lá ít bị tổn thương, ráo nước nhanh, hạn chế nhiều nguồn bệnh trong đất bắn lên thân lá, giảm đáng kể sâu hại. Ngoài ra, việc phun thuốc BVTV sẽ ít hao và cây dưa hấp thụ thuốc tốt hơn.
Ông Tâm còn chia sẻ, từ thành công của mô hình trồng dưa hấu Mặt Trời Đỏ leo giàn này, sắp tới Cty Syngenta VN sẽ nhân rộng, và nghiên cứu thêm khả năng hạn chế bọ trĩ phá hại khi trồng dưa hấu bằng giàn.
Niềm vui mới… lan rộng
Mô hình trồng dưa hấu kỹ thuật mới của anh Tùng được hàng trăm nông dân trồng dưa hấu ở xã Phú Cường và nhiều vùng khác kéo tới xem, trầm trồ thán phục và hỏi cặn kẽ từng giai đoạn chăm sóc để học cách làm theo.
Hôm chúng tôi đến, dưa hấu trên giàn nhà anh Tùng đã được 55 ngày tuổi, chỉ còn 5 - 7 ngày nữa là thu hoạch. Dây dưa leo trên giàn trông thật lạ, đẹp mắt. Trái dưa tròn đều, xanh mơn mởn, treo thẳng tắp trên giàn lưới gọn gàng.
Anh Tùng cười tươi khoe: "Thương lái đã vào tận ruộng, khen trái to, tròn đều, sáng đẹp. Qua ướm thử, tỷ lệ trái loại I đạt từ 70% trở lên, tăng hơn 10% so với trồng theo cách cũ”.
Với giá dưa hấu Mặt Trời Đỏ loại I hiện 6.000 - 7.000 đ/kg tại ruộng, anh Tùng nhẩm tính sau khi trừ đi chi phí chỉ tốn một lần cho thiết kế giàn lưới, khoảng 8 triệu đ/công, ngay từ vụ đầu tiên đã thấy lợi hơn trồng dưa bò đất. Và khi PV hỏi anh có làm dưa leo giàn cho vụ tiếp theo không, anh Tùng trả lời chắc nịch: "Tôi đã bị mê hoặc bởi dưa Mặt Trời Đỏ leo giàn rồi”.
Lúc ra về, trời đã ngả bóng. Từ xa chúng tôi vẫn còn nghe những câu hỏi của những người dân hiếu kỳ tò mò và những câu trả lời cùng tiếng cười của anh Tùng cứ xen lẫn và hòa quyện với nhiều tiếng cười khác.
